Wat betekent de kabinetscrisis voor de woningmarkt?
De politieke situatie in Nederland is in beweging. Toen PVV-leider Geert Wilders de stekker uit het kabinet trok, kwamen er veel vragen over de gevolgen voor de woningmarkt. Na 335 dagen komt er een einde aan het kabinet Schoof. De kans is groot dat er eind november nieuwe verkiezingen komen. Wat betekent dit voor de woningmarkt? Hieronder zetten we de belangrijkste veranderingen op een rij.
1. Huurbevriezing Is Van Tafel
Een van de eerste dingen die veranderd is, is dat de huurbevriezing niet doorgaat. Het plan om de huren tijdelijk stil te zetten werd door veel partijen afgekeurd, waaronder de oppositie, de markt zelf en zelfs binnen de coalitie (behalve de PVV). Minister Keijzer (BBB) had het voorstel nog ingediend, maar de politieke situatie veranderde toen de PVV de regering verliet. Omdat Keijzer nu niet meer afhankelijk is van de PVV, hoeft ze dit voorstel niet verder door te zetten.
Dit is een opluchting voor Keijzer, omdat er al juridische stappen waren aangekondigd door Aedes, de koepel van woningcorporaties. Nu dat de huurbevriezing van tafel is, hoeven ze geen rechtszaak meer aan te spannen.
2. Regiewet Volkshuisvesting
Met de huurbevriezing weg, is er meer ruimte voor andere plannen, zoals de Regiewet Volkshuisvesting. Dit voorstel, dat oorspronkelijk bedacht werd door de vorige minister Hugo de Jonge (CDA), wil dat gemeenten voor 66% betaalbare woningen bouwen. Maar dit bleek voor veel gemeenten te moeilijk, dus Keijzer paste het plan aan. De eisen worden nu regionaal in plaats van lokaal vastgesteld.
Zonder de huurbevriezing kunnen de woningcorporaties beter blijven investeren, wat de bouw van sociale woningen ten goede komt. Als deze wet doorgaat, kunnen gemeenten meer vrijheid krijgen om te bepalen hoeveel sociale huur ze bouwen, afhankelijk van de lokale vraag.
3. Nationale Prestatie Afspraken (NPA)
In december vorig jaar werden tijdens de Woontop door Keijzer en verschillende partijen afspraken gemaakt om 100.000 woningen per jaar te bouwen. Dit was een belangrijke stap, maar de haalbaarheid was al twijfelachtig. Het voorstel werd ondersteund door bouwers en gemeenten, maar een aantal belangrijke investeerders, zoals pensioenfondsen, ontbraken.
De huurbevriezing zou deze afspraken bemoeilijkt hebben. Nu deze van tafel is, blijven de NPA belangrijk, maar het blijft onzeker of de doelstelling van 100.000 woningen haalbaar is, vooral door de grote financiële uitdagingen die er nog steeds zijn.
4. Wet Betaalbare Huur
Minister Keijzer wil de Wet Betaalbare Huur aanpassen. De wet is pas kort geleden ingevoerd, maar Keijzer denkt dat er aanpassingen nodig zijn. Ze wil bijvoorbeeld dat de WOZ-waarde van een woning zwaarder meetelt in de puntentelling voor de huurprijs, vooral in populaire steden. Dit betekent dat de huur van woningen in gewilde gebieden iets kan stijgen, maar zonder dat ze uit de gereguleerde huursector vallen.
Keijzer hoopt dit voorstel nog voor de zomer aan de Tweede Kamer voor te leggen, maar het is niet zeker of het genoeg steun krijgt. De linkse oppositie is tegen, terwijl de VVD vindt dat de plannen niet ver genoeg gaan. Het is dus afwachten wat er na de verkiezingen in november gebeurt.
5. Box 3 en Belastingen voor Beleggers
Een ander punt waar de kabinetscrisis invloed heeft, is Box 3, de belasting op vermogen. De afgelopen jaren was het forfaitaire rendement (de belasting over vermogen) hoger dan de werkelijke opbrengsten van beleggers. Dit leidde tot rechtszaken, en de Hoge Raad oordeelde dat de overheid moet compenseren. Staatssecretaris Van Oostenbruggen (NSC) heeft plannen om het forfait te verhogen naar 7%, maar door de kabinetscrisis zal dit pas door een volgend kabinet worden uitgevoerd.
6. Stikstofproblematiek en Woningbouw
De stikstofproblematiek blijft ook een groot probleem voor de woningbouw. Bouwend Nederland heeft berekend dat door de stikstofbeperkingen er tot 2030 244.000 woningen niet gebouwd kunnen worden. Dit kost de economie miljarden euro’s. Ondanks dat landbouwminister Femke Wiersma (BBB) met een nieuw plan kwam, verandert er weinig voor de woningbouwsector. Het stikstofdossier wordt dus doorgeschoven naar een volgend kabinet.
7. Wat Nu?
De kabinetscrisis heeft zeker invloed op de woningmarkt. De huurbevriezing is van tafel, wat meer ruimte biedt voor andere plannen, zoals de Regiewet Volkshuisvesting en de Nationale Prestatie Afspraken. De Wet Betaalbare Huur kan ook aangepast worden, maar het is nog onzeker of het voorstel door de Tweede Kamer komt. Daarnaast blijft de stikstofproblematiek de woningbouw vertragen, wat zorgt voor extra uitdagingen.
Kortom, de komende maanden worden belangrijk voor de woningmarkt. Nieuwe verkiezingen kunnen de politieke verhoudingen veranderen, wat invloed zal hebben op de haalbaarheid van woningbouwplannen. Of er echte vooruitgang komt, is nog niet duidelijk. Wat wel zeker is, is dat de woningmarkt de gevolgen van de kabinetscrisis de komende tijd zal voelen.